Latest topics
बटाटा.. कसा उकडावा? कसा शिजवावा?
Sun Jun 24, 2012 3:33 pm by Admin
भात, डाळ आणि पोळीनंतर नंबर लागतो तो भाजीचा. भाज्यामध्ये जास्त करून क - जीवनसत्त्व असतं, ज्याचा शरीर साठा करून ठेवू शकत नाही आणि ते अन्नामधून रोजच्या रोज …
[ Full reading ]
Comments: 0
अस्सल वासाचं अस्सल चवीचं
Sun May 20, 2012 1:24 am by mansijoshi
मेन्यूकार्डवर भिरभिरणारी नजर 'स्टफ्ड बोंबिल'वर स्थिरावते. भरलेलं पापलेट, भरलेले खेकडे ठाऊक असतात. पण भरलेले बोंबिल? काहीशा आश्चर्यानेच मग 'स्टफ्ड …
[ Full reading ]
Comments: 0
चमचमीत आणि आरोग्यदायी
Sun May 13, 2012 9:39 am by vijaynjoshi
रस्त्यावरील भेळपुरी असो वा चकचकीत हॉटेलांतील पिझ्झा-बर्गर, अनभेसळीविरोधातील कायदा आता अधिक व्यापकपणे राबवला जाणार आहे. मात्र कायद्याची अमलबजावणी …
[ Full reading ]
Comments: 0
ऑनलाइन कोण आहे
सध्या येथे एकूण 1 सदस्य ऑनलाइन आहेत :: 0 नोंदित, 0 लपलेले आणि 1 पाहुणे एकही नाही
19 इतके सर्वात जास्त सदस्य ऑनलाइन Fri Aug 31, 2018 10:36 pm यावेळेस होते
शोध
Keywords
सावता माळी
:: विविधा :: सण, संत आणि संस्कॄती
पृष्ठ 1 - 1 पैकी
सावता माळी
[center]
माळियाचे वंशी, सांवता जन्मला | पावन तो केला | वंश त्याचा ||
त्याजसवें हरी, खुरपूं लागे अंगी | धांवूनि त्याच्यामागें | काम करी ||
पीतांबर कास, खोवोनी माघारी| सर्व काम करी | निज अंगे ||
एका जनार्दनीं, सांवता तो धन्य| तयाचें महिमान | न कळें कांही ||
त्याजसवें हरी, खुरपूं लागे अंगी | धांवूनि त्याच्यामागें | काम करी ||
पीतांबर कास, खोवोनी माघारी| सर्व काम करी | निज अंगे ||
एका जनार्दनीं, सांवता तो धन्य| तयाचें महिमान | न कळें कांही ||
सावता माळी हे ज्ञानदेव, नामदेव यांचे समकालीन. पंढरपूरजवळ अरणभेंडी या गावी ते राहात असते. सावता माळी ह्यांचा
'कांदा मुळा भाजी | अवघी विठाबाई माझी|
लसूण मिरची कोथिंबिरी | अवघा झाला माझा हरी ||
ऊंस गाजर रताळू | अवघा झालासे गोपाळू||
मोट नाडा विहीर दोरी | अवघी व्यापिली पंढरी ||
सांवता म्हणे केला मळा | विठ्ठल पार्यी गोविला गळा ||
लसूण मिरची कोथिंबिरी | अवघा झाला माझा हरी ||
ऊंस गाजर रताळू | अवघा झालासे गोपाळू||
मोट नाडा विहीर दोरी | अवघी व्यापिली पंढरी ||
सांवता म्हणे केला मळा | विठ्ठल पार्यी गोविला गळा ||
हा अभंग प्रसिद्ध आहे. आपण जे काही करतो ती विठ्ठलाचीच पूजा आहे, असा सांवता माळी यांचा दृढ विश्वास होता. इतकेच नव्हे, तर इतर धर्मांचेही संत आपल्याकडे झाले आहेत. परधर्मात जन्माला आले असले तरी त्यांनी पांडुरंगाची प्राप्ती तर करुन घेतलीच, पण संतमंडळीत गौरवाचे आणिसन्मानाचे स्थानही मिळविले.
एकदा ज्ञानदेव, नामदेव आणि पांडुरंग असे कूर्मदास नावाच्या एका संताच भेटीला चालले होते. वाटेत सावता माळी यांच गाव अरणभेंडी लागले. तेव्हा पांडुरंगाने 'तुम्ही येथेच थांबा, मी सावत्यास भेटून येतो' असे सांगितले. पांडुरंगाला गंमत करण्याची लहर आली. तो धावत धावत सावता माळ्याकडे गेला आणि म्हणाला, 'माझ्या मागे दोन चोर लागले आहेत, मला कुठेतरी लपव.' सावता यांनी बलरूप घेतलेल्या पांडुरंगाला आपल्या पोटावर बांधले आणि वरुन उपरणे किंवा कांबळे बांधले. ज्ञानदेव आणि नामदेव पांडुरंगाची वाट पाहून थकले आणि पांडुरंगाला शोधत सावता माळ्याच्या मळ्यापर्यंत आले. त्यांनी पांडुरंग कुठे आहे, याची चौकशी केली. ज्ञानदेव आणि नामदेव दोघेही ज्ञानी होते. त्यांना सावत्याच्या पोटापाशी पांडुरंग आहे हे समजले आणि मग सावता माळी यांना बरोबर घेऊनच हे तिघेही कूर्मदासाला भेटायला गेले. ह्या कथेत एक असा अतिरंजित भाग आहे की, सावता माळी यांनी आपले पोट चिरुन आत पांडुरंगाला ठेवले. ही कथा सत्य-असत्याच्या कसोटीवर तपासून पाहणे शक्य नसले तरी पोट चिरुन आत पांडुरंगाला ठेवण्याइतपत ताणण्याची काही गरज आहे, असे वाटत नाही. सावता माळी आणि पांडुरंग यांचे अगदी जवळचे संबंध होते, एवढे जाणता आले तरी पुष्कळ झाले. सावता माळी हे आपल्या दैनंदिन कामकाजात विठ्ठलाचेच रुप पाहात असत. त्यांच्या सासुरवाडीचे लोक एकदा त्यांच्याकडे आले. सांवता माळी भजनात रंगून गेले होते. त्यांनी सासूरवाडीच्या लोकांकडे लक्ष दिले नाही. पत्नी संतापली, त्यावेळी त्यांनी आपल्या पत्नीला जो उपदेश केला तो पुढीलप्रमाणे -
प्रपंचीं असूनि परमार्थ साधावा | वाचे आठवावा पांडुरंग ||
उंच नीच कांही न पाहे सर्वथा | पुराणींच्या कथा पुराणींच ||
घटका आणि पळ साधीं उतावीळ | वाडगा तो काळ जाऊं नेदी ||
सावता म्हणे कांते जपें नामावळी | हृदयकमळीं पांडुरंग ||
उंच नीच कांही न पाहे सर्वथा | पुराणींच्या कथा पुराणींच ||
घटका आणि पळ साधीं उतावीळ | वाडगा तो काळ जाऊं नेदी ||
सावता म्हणे कांते जपें नामावळी | हृदयकमळीं पांडुरंग ||
आपल्या कामात परमेश्वर पाहणारे, काम हाच परमेश्वर अशी दृढ श्रद्धा बाळगणारे आणि स्वत:च्या पत्नीसही अधिकारवाणीने परमार्थाचा उपदेश करणारे सावता माळी त्यांच्या काळात महाराष्ट्राच्या भक्तीच्या मळ्याची मनोभावे जपणूक करीत होते, हे आपले भाग्यच नाही काय?
:: विविधा :: सण, संत आणि संस्कॄती
पृष्ठ 1 - 1 पैकी
Permissions in this forum:
तुम्ही या सार्वत्रिकेत विषयाला प्रतिक्रिया देऊ शकत नाही
|
|
Wed Jun 19, 2013 1:08 am by Admin
» दहावीनंतर करिअरच्या वाटा
Fri May 24, 2013 1:09 am by Admin
» खिद्रापूर- कोपेश्वर मंदिर
Sat Feb 16, 2013 9:00 pm by Admin
» अँड्रॉइडच्या बनावट आवृत्तीचा शिरकाव
Sat Feb 16, 2013 1:33 pm by Admin
» मराठी डॉक्टरच्या 'टुथब्रश'नं अमेरिका 'चमकली'
Sat Feb 16, 2013 1:28 pm by Admin
» नवीन सदस्यांना आग्रहाची विनंती
Sat Feb 16, 2013 1:23 pm by Admin
» ई विश्व आणि टपालखाते
Wed Jan 16, 2013 3:00 pm by Admin
» महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाद्वारे उपसंचालक पदाच्या २ जागा
Sat Jul 07, 2012 2:06 am by Admin
» महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाद्वारे समाज कल्याण अधिकारी पदाच्या ३६ जागा
Sat Jul 07, 2012 2:06 am by Admin