गावरान मटण

जसजसा श्रावण महिना जवळ येऊ लागतो तसतसं चवीने खाणार्‍यांची मासांहारी खाण्याकडे अधिक ओढ लागते. बुधवारी, शुक्रवार आणि रविवार हे दिवस हक्काचे मांसाहारी म्हणून कोणताही बहाणा न शोधता ही मंडळी मटणावर येथेच्छ ताव मारताना दिसतात. महाराष्ट्रात दर पंधरा कोसावर जशी भाषा बदलते तशी मटण बनविण्याची पद्धतही बदलत असते. रसरसीत तवंग असणारा मटणाचा रस्सा समोर आल्यावर अस्सल खाण्यार्‍यांना धीर धरवत नाही. म्हणूनच आज गावरान मटण कसे तयार केले जाते, हे आपण पाहणार आहोत.

अगोदर अर्धा किलो मटण, चार कांदे, वीस पंचवीस लसून पाकळ्या, एक इंच आले, चार-पाच हिरव्या मिरच्या, चार टी स्पून धने, चार टी स्पून खसखस, दहा लवंगा, दोन छोटे दालचिनीचे तुकडे, आठ काळी मिरी, अर्धा टी स्पून शहाजिरे, तीन चार तमालपत्र, अर्धा वाटी सुके खोबरे, हळद, तिखट, मीठ, तेल, कोथींबीर हे साहित्य तयार ठेवा.

आता मटण स्वच्छ धुवून त्याला हळद, तिखट, आले लसणाची वाटलेली अर्धी गोळी, दोन-चार टी स्पून तेल लावनू एक तास ठेवावे. सुके खोबरे किसून घ्यावे. खोबरे, हिरव्या मिरच्या आणि सगळा गरम मसाला बारीक वाटून घ्यावा. पातेलत तेल गरम करुन चिरलेला कांदा चांगला परतून घ्यावा. त्यावर आले लसणाची उरलेली गोळी परताव्या. त्याच्यावर खोबरे, मिरच्या आणि गरम मसाल्याची गोळी परतून घ्यावी. त्यावर मटण आणि चवीप्रमाणे मीठ घालून चांगले परतावे आणि पाणी घालून कुकरमध्ये शिजवावे. वरुन कोथिंबीर घालावी.

हा गावरान रस्सा भाकरी, पराठ्याबरोबर फारच छान लागतो.

महाराष्ट्रात प्रत्येक शहरात आणि खेड्यात अस्सल मटण मिळण्याची काही ठिकाणे आहेत. तेथे जाऊनच मटण खरेदी करण्याची प्रथा आहे. जसे की, पनवेलमध्ये पनवेल नाक्यावर तर शासकीय वसाहतीत जिल्हाधिकारी कार्यालयाच्या बाजुला असणार्‍या मटण शॉपमध्ये मटण घेणार्‍याची मोठी रांग असते. जळगाव जिल्ह्यात आसोद्याचे मटण तर नागपूरात मटण सिताबर्डीचे, औरंगाबादमध्ये पडेगाव, सोलापूरात विजापूर वेसमध्ये मटणासाठी मोठी रांग असते. श्रावणातल्या कडकडीत मांसाहार वर्ज्य प्रथेसाठी यापूर्वीचे मटण भरपूर खायला हरकत नाही.